Diyarbakırlı müteahhitlerden ÇEYSA İnşaat Yetkilisi Recep Çelik, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı konut finansman paketinin hem vatandaşlar hem de müteahhitler için bir anlam ifade etmediğini belirterek, “2 trilyon kredi kullanan bir insanın ayda 28 bin TL kredi ödemesi gerekiyor. Bu koşullarda kim bu krediyi ödeyebilir? Devlet madem ki, inşaatı devam eden müteahhitlere destek olmak istiyor o zaman inşaat bitinceye kadar, inşaat malzemelerindeki KDV oranını yüzde 1’e indirsin” dedi.
Tarık OTHAN/YENİGÜN ÖZEL - 9 Nisan’da gerçekleşen Bakanlar Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında, konut finansmanında üç yeni paketin hayata geçeceğini söyledi. Buna göre; 2 milyon değere sahip birinci el satın alımları için 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi verilecek. Diğer pakete göre konut değerinin en az yarısı 1 Nisan 2022 tarihinden önce açılıp döviz hesaplarının bozdurulması veya fiziki altınların merkez bankasına satılarak alınmasıyla bu paketten yararlanabilecek.
‘Açıklanan paket hiçbir ihtiyacımızı karşılamıyor’
Diyarbakırlı müteahhitlerden ÇEYSA İnşaat Yetkilisi Recep Çelik, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı konut finansman paketine ilişkin Yenigün Haber’e değerlendirmelerde bulundu. Açıklanan paketin ne vatandaşın ne de müteahhitlerin derdine bir derman olmadığını ifade eden Çelik, şunları söyledi: “Açıklanan paket hiçbir ihtiyacımızı karşılamıyor. Satış fiyatları da sabit tutuluyor. Girdi maliyetlerinin her gün arttığı bir yerde satış fiyatları nasıl sabit olacak? 8 ay önce inşaata başladığımda 6 bin 800 TL olan demir şimdi 16 bin TL. 280 bin TL ile beton döküyorduk, şuan 780 bin TL. Her kalem kendi içinde yüzde 300-400 zam almış. Tabii biz de fiyatları arttırdık ama bu fiyatlara kimse de almıyor. 3-4 trilyona daireyi çift çalışanlar dahi alamıyor. 2 trilyon kredi kullanan bir insanın ayda 28 bin TL kredi ödemesi gerekiyor. Bu koşullarda kim bu krediyi ödeyebilir? Devlet günü kurtarmaya çalışıyor ama olmayınca da olmuyor. Şuan insanların konut fiyat aralığı en fazla 1 trilyon 200 bin civarında. Ama bu fiyatlara da artık daire yok. Diclekentte 10-15 yıl önce yapılan binaların fiyatı artık 1 trilyon 200 bin lira. Yeni konutları bu fiyata almak artık mümkün değil. Herkes günü kurtarma peşinde ama gittikçe batıyoruz. Bu paket hükümete bağlı kâr gelirli müteahhitleri belki kurtarır ama bize bir faydası yok. Biz arsayı alırken kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıyoruz. Kaba inşaat bitmeden zaten il, ilçe belediyeleri kat irtifakı kurdurmuyor. Kaba inşaat bittikten sonra kat irtifakı çıkartıyoruz ve zaten tapularda arsa sahibi adına çıkıyor. Arsa sahibi de inşaata göre peyder pey vekaletle tapuları geri veriyor. Tapular çıktı ve müşteri dediki, kredi kullanmak istiyorum. Daire fiyatı 2 milyon 500 bin TL. Banka ise 2 trilyon veriyor. Ve banka diyor ki, bu fiyat da sabit kalacak. Devlet eksper gönderecek ve 2 trilyonluk konuttan yüzde 4’ten 80 bin TL de para alacak. Oysa biz belediye rayişleri üzerinden tapu harcı ödüyoruz ve bu düşük çıkıyor. Yani, emin olun bu paket bizim açımızdan hiçbir şey ifade etmiyor.”
‘İnşaat malzemelerinde KDV yüzde 1 olsun’
Kent ve bölge gerçekliğini göz önünde bulundurduklarında ayda 28 bin TL krediyi vatandaşların ödeyebilecek güçleri olamayacağını ifade eden Çelik, devletten KDV indirimi desteği beklediklerini belirterek şunları söyledi: “En yüksek gelir grubuna sahip olan özel hastanelerde çalışan doktorlar dahi bu kredileri ödeyecek durumda değiller. Çift çalışan doktorlar bile diyor artık biz 2 trilyon 500 bin liraya daire alamayız. İşin kötü tarafı artık insanların harcama giderleri kadar bir gelirleri yok. Devlet madem ki, inşaatı devam eden müteahhitlere destek olmak istiyor o zaman inşaat bitinceye kadar, inşaat malzemelerindeki KDV oranını yüzde 1’e indirsin. Çimentonun torbasını geçen sene 15 liraya alıyorduk bu sene 65 lira. Zaten herkes elindeki inşaatı bitirmeye çalışıyor. Devlet müteahhitlerin elindeki inşaatları tamamlamasına destek olmak istiyorsa, nakliye dahil KDV oranının yüzde 1’e indirsin. Ankara’dan Diyarbakır’a bir nakliye 20 bin TL. İnşaatta çalışan işçilerin SGK’sını, stopajını indirsin devlet. Devlet aldıklarından feragat etsin, müteahhitlere desteğini böyle göstersin.”
‘Ödeyeceğiniz Aylık Gelir Vergisi 7.000 TL’
Baş Denetçi Adil Kılıçaslan ise, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı konut paketine ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“Üç paketten oluşan konut finansman projesinden kimler nasıl faydalanabilecek? Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kabine toplantısı sonrası açıkladığı destekler kapsamında, "İlk evim Konut Finansman Paketi" çerçevesinde, kamu bankalarınca, ilk ve tek konutunu alacak vatandaşlara yönelik olarak, birinci el konutlarda uygulanmak üzere, 2 milyon lira değerine kadar konutlar için, 10 yıla kadar vadeli, aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi sağlanacak. Ziraat Bankası internet sitesinden hesaplama yaptırınca; 1 Milyon TL 120 Ay (10 yıl) 0,99 faizle Konut Kredisi olarak hesaplandığında; Aylık 14.277,81 TL ödeme + Satılamaz şerhi (İpotek) + Bireysel Ferdi Kaza + DASK + Hayat Sigortası 10 yıl boyunca düzenlenecek. Bu taksiti ödeyebileceğiniz ve yaşam giderlerini hesapladığınızda en az 20.000 TL geliri ispatlayacak kanıtlar göstereceksiniz. Böylelikle gelirinizi beyan ettiğiniz için gelir vergisini ödemek zorundasınız. Ödeyeceğiniz Aylık Gelir Vergisi 7.000 TL olacaktır. Bu süre boyunca mal sahibi değilsiniz. Malın koruyucususunuz ve ödemeyi aksattığınız takdirde evi teslim etmek zorundasınız. Geri alabileceğiniz para ödediğiniz para değil, ödediğiniz para içindeki anapara karşılığıdır. Faiz ve vergiler bankanındır. Yani aylık maliyet 21,777,81 TL olacaktır.”
‘Aylık maliyet 20.244,49 TL’
Kılıçaslan, "Genişletilmiş Konut Finansman Paketi" ile ilgili de şunları ifade etti: “Kamu bankalarınca (Ziraat, Halk, Vakıfbank), birinci ve ikinci el konutları da kapsayacak biçimde, konut değerinin en az yüzde 50'si 1 Nisan 2022 tarihinden önce açılmış döviz tevdiat hesaplarının (DTH) yahut hurda altının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına (TCMB) satımı ile karşılanması şartıyla, 2 milyon lira değerine kadar konutlar için 10 yıla kadar vadeli, aylık yüzde 0,89 faizli konut kredisi sağlanacak. Yani 1 Nisan tarihinden önce kur korumalı veya döviz veya altın hesabı açtırmış olmanız gerekiyor. Ziraat Bankası internet sitesinden hesaplama yaptırınca; 1 Milyon TL 120 Ay (10 yıl) 0,89 faizle Konut Kredisi olarak hesaplandığında; Aylık 13.594,81 TL ödeme + Satılamaz şerhi (İpotek) + Bireysel Ferdi Kaza + DASK + Hayat Sigortası 10 yıl boyunca düzenlenecek. Bu taksiti ödeyebileceğiniz ve yaşam giderlerini hesapladığınızda en az 19.000 TL geliri ispatlayacak kanıtlar göstereceksiniz. Böylelikle gelirinizi beyan ettiğiniz için gelir vergisini ödemek zorundasınız. Ödeyeceğiniz Aylık Gelir Vergisi 6.650 TL olacaktır. Bu süre boyunca mal sahibi değilsiniz. Malın koruyucususunuz ve ödemeyi aksattığınız takdirde evi teslim etmek zorundasınız. Geri alabileceğiniz para ödediğiniz para değil, ödediğiniz para içindeki anapara karşılığıdır. Faiz ve vergiler bankanındır. Yani aylık maliyet 20.244,49 TL olacaktır.”
‘Finansman paketi için 20 milyar lira kaynak ayrıldı’
Açıklanan paketi “İnşaat şirketlerine kredi garanti paketi” olarak değerlendiren Kılıçaslan, sözlerini şöyle sürdürdü: “İnşaat sektörüne yönelik mayıs ayı başı itibarıyla asgari % 40’ı tamamlanmış ve asgari % 50’si satılmamış inşaat projelerinin; KOBİ ve KOBİ dışı inşaat firmalarının yararlanabileceği İnşaat Sektörüne Özel Kredi Garanti Paketi ile de 1 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla asgari yüzde 40’ı tamamlanmış ve yüzde 50'si satılmamış inşaat projesi sahibi KOBİ ve KOBİ dışı inşaat şirketlerinin tamamlanmayan inşaatlarını tamamlamaları hedefleniyor. Söz konusu finansman paketi için 20 milyar lira kaynak ayrıldı. Bir yıl boyunca konut fiyatlarını internet sitelerinde duyurdukları fiyatta sabit tutma taahhüdü veren firmalar, belli rakama kadar ve 36 ay vadeyle bu finansmandan yararlanabilecek. Söz konusu işletmeler 36 ay vadeli finansman desteğinden yararlanmak için 1 yıl boyunca konut satış fiyatlarını sabit tutmayı taahhüt edecek, bu fiyatları internet sitesinde kamuoyu ile paylaşacak ve kredi veren kuruluşa bildirecek. Küçük ölçekli müteahhitlere şehir içindeki küçük parsellere konut yapabilmeleri için metrekaresini belli fiyatın üzerinde satamamaları şartıyla uygun maliyetli kredi kullandırılabilecek. Bu tür alanların rezerv konut alanı ilanı yoluyla çeşitli vergilerden istisna olmasını temin ederek, maliyetlerin düşürülmesi yoluna da gidilecek. Rezerv alanlarda yapılan ve uygun maliyetli krediyle desteklenen konutlar da alıcı ödeyemese de 5 yıl süreyle tekrar satılamayacak. Kentsel dönüşüm çalışmalarına destek verilecek. Ada düzeyinde sadece hak sahiplerine yönelik uygun maliyetli kredilerle kentsel dönüşüm projeleri hızlandırılacak. Düşük gelir grubundaki vatandaşları ev sahibi yapmaya yönelik sosyal konut projeleri için TOKİ'ye 30 milyar liralık finans sağlanacak.”