Aile hekimleri iş bırakıyor: Emeğimiz göz ardı edilmesin

Aile hekimleri, özlük haklarının iyileştirilmesi için 17-18 Şubat’ta iş bırakacak. Seslerinin duyulmasını isteyen AHEF Proje Sorumlusu Dr. Fulya Yıldırım, eylem için destek çağrısında bulundu.

Resmi Gazete 30 Haziran 2021’de yayımlanan Ödeme Sözleşmesi Yönetmeliğiyle, aile hekimlerine negatif performans uygulaması getirildi. Bu uygulamayla aile hekimleri, kendilerine verilen aylık görevlendirmeden herhangi birini eksik yapması halinde maaştan kesinti, ceza puanı, sözleşmelerinin feshedilmesi gibi yaptırımlarla karşı karşıya kalıyor. Aile hekimleri, yapılan bu değişikliklerin yükünü kaldıramadıklarını belirterek, iş bırakma eylemi kararı aldı.

Aile hekimleri, Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) öncülüğünde 17-18 Şubat’ta Türkiye genelinde iş bırakma eylemi yapacak. AHEF adına Mezopotamya Ajansına (MA) değerlendirmede bulunan Elazığ Aile Hekimleri Derneği delegesi ve AHEF Proje Sorumlusu doktor Fulya Yıldırım, aile hekimlerinin sorunlarını ve taleplerini anlattı. Yıldırım, aile hekimlerinin taleplerini, “çıkan yönetmeliklerde aile hekimlerine danışılması, negatif performansın kaldırılması, carilerin artması veya ikinci sağlık çalışanının atanması, çalışma koşullarının düzenlenmesi ve sözleşmelerin kolayca fesih edilmesinin önüne geçilmesi” olarak özetledi.

Yıldırım, 30 Haziran 2021 tarihinde yayımlanan Ödeme Sözleşmesi Yönetmeliği’nin aile hekimlerinin çalışma şartlarına ve özlük haklarına zarar verdiğini kaydetti. Yönetmeliği “ceza verme yönetmeliği” olarak değerlendiren Yıldırım, söz konusu yönetmelikle aile hekimlerinin sözleşmelerinin fesih edilmesinin kolaylaştığını ifade etti. Yönetmelikle 150 ceza puanı alan hekimlerin sözleşmelerinin iptal edilmesinin yolunun açıldığını ifade eden Yıldırım, hekimlere basına demeç verdiği için, sanal medyada paylaşım yaptığı için cezalar verildiğini kaydetti. Yıldırım, “Basına demeç verdiği için veya tweet attığı için hekimlere 50 puan ceza veriliyor. Hekimler aynı şeyi ikinci kez yaptığında 100 puan ceza alıyor, zaten 150 puanda sözleşme feshediliyor” ifadelerini kullanarak, hekimlerinin işlerine son verilmesinin kolaylaştırıldığının altını çizdi.

‘İtiraz da aynı komisyona yapılıyor’  

Yönetmelikle, valilikte olan bütün yetkilerin İl Sağlık Müdürlüklerine devredildiğini aktaran Yıldırım, İl Sağlık Müdürlüklerinde oluşturulan komisyonların hekimlere işe geçme kalma durumlarında yaptırım uyguladığını söyledi. Uygulanan yaptırımlara itirazların da bu komisyonlara yapıldığını ifade eden Yıldırım, “İtiraz dilekçenizi bile bu komisyona yazıyorsunuz, değerlendirmeyi de bu komisyon yapıyor, yani tüm süreç tek elden yapıldığı için hakkınızı savunamıyorsunuz” diye konuştu. Komisyonun, İstanbul, Diyarbakır, Hakkâri ve Mersin başta olmak üzere birçok ilde hekimlerin sözleşmesini feshettiğini hatırlatan Yıldırım, hekimlerin işine son verilmesinin bu kadar kolay olmaması gerektiğini kaydetti.

‘Sağlıkçıyı cezalandırma yılıydı’

Pandemi döneminde aile hekimlerinin mesai saatleri dışında da çalıştığını belirten Yıldırım, 2021 yılının “Sağlıkçı Yılı” ilan edilmesini hatırlatarak, “Pandemi döneminde bize 2-3 gün bir alkış sonrasında ise 2021 sağlıkçı yılı ilan edildi ama meğerse sağlıkçıyı cezalandırma yılıymış. 2021 yılı aile hekimleri ve sağlık çalışanları için çok zor bir yıl oldu. Pandemiyi saymıyorum, baskılar, negatif performans, şiddet, maaşlarda kesinti ve carilerdeki azalma gibi şeylerle bizim moral ve motivasyonumuz bozuldu” diye konuştu.

Maaş kesintisi

Kovid-19 izlenmesinin, ilk önce yapan hekimlere ek ödeme yapılması karşılığında geldiğini belirten Yıldırım, izlenmenin daha sonra zorunlu hale getirildiği ve yapmayan hekimlerin maaşlarından kesintiler yapılmaya başlandığını kaydetti. Pandemi nedeniyle ya bulunduğu yeri terk eden ya da bulunduğu yerlerden gelemeyen gebelere, bebeklere ulaşamadıkları için aile hekimlerinin maaşlarında kesintiler yapıldığını kaydeden Yıldırım, “Yer değiştiren, telefonlarını açmayan bir gebeyi dedektif gibi arıyoruz pandemi şartlarında biz ona ulaşamadığımız için maaştan bize kesinti olarak yansıdı” ifadelerini kullandı.

Ağır iş yükü

Aile hekimlerinin, gebe izlenmesi, bebek aşılarını takip edilmesi, kanser taramaları, yaşlı izlenmeleri, kronik hastalık taramaları gibi görevlerin yanı sıra hasta muayene etmeye çalıştığını kaydeden Yıldırım, “Aile hekimlerimiz, bütün bunları tek bir aile sağlığı çalışanıyla yapmaya çalışıyor. Bir tane elemanımız var, doktor muayeneyi tek başına yapmak zorunda. Sağlık çalışanı diğer işlemlerle ilgileniyor, tek başına hasta baktığımız için hastanın ithamlarına karşı savunmasız durumdayız. Şu an pek çok aile sağlık merkezi çalışanı ayrıldı, çünkü maaşları asgari ücrete çok yakın ve çalışma yükleri fazla ve bu yüzden ayrılıyorlar. Pek çok aile hekimi, sağlık çalışanı olmadan çalışmaya çalışıyor, aşısını tek başına yapmaya çalışıyor” diye konuştu.

Ayrılan ödenek yetersiz

Aile Sağlığı Merkezlerinin (ASM) birçoğunun eski binalarda ve yetersiz durumda olduğunu kaydeden Yıldırım, ASM’lere ayrılan bütçenin de yetersiz olduğunu ifade etti. Çalıştığı ASM’nin faturalarının 2-3 kat artığını belirten Yıldırım, şunları söyledi: “Cariler de çok düşük, şu an gelen faturalar o kadar yüksek ki. Bize bin 800 TL elektrik faturası gelirken, bu ay 5 bin 400 TL geldi, bir ayda 3 katına çıktı. Doğalgaz faturası 2 kat geldi. Biz bu cariyle elektrik doğalgaz faturasını mı ödeyeceğiz, personelin maaşını mı ödeyeceğiz ya da diğer eksiklikleri mi gidereceğiz?  Birileri bizi duysun istiyoruz, mobbing ve çalışma koşullarından dolayı genç hekimler kalp krizinden veya başka nedenlerle ölmeye başladı. Biz bunlara çare olunsun istiyoruz. Emekli olduğumuzda yaşanabilir bir maaş istiyoruz, çalışırken can güvenliğimiz yok, sesimizi duyurmak için iş bırakma eylemi başlatacağız, şiddete uğramak istemiyoruz, işimizi rahat yapmak istiyoruz, hastanın haksız ithamına maruz kalmamak için ikinci bir eleman istiyoruz.”

‘Emeğimiz göz ardı edilmesin’

Aile hekimlerin tüm zorlu koşullara rağmen çalıştığını belirten Yıldırım, hem çalışırken hem emekli olurken zorluk yaşadıklarını söyledi. Doktorların düşük emekli maaşları nedeniyle 70-80 yaşlarında da çalıştığını vurgulayan Yıldırım, “30 yılın ardından emekli olduğunuzda aldığınız maaş asgarinin altında. Dikkat edin etrafta emekli doktor yok, doktorlar emekli olunca ya işyeri hekimi olarak ya muayene açıyor ya da özelde çalışıyor. Çünkü emekli maaşı kendisini geçindirecek bir miktarda değil, her hekim işinin başında hayatını kaybediyor, 70-80 yaşında çalışan hekimler var. Emeğimiz göz ardı edilmesin istiyoruz” şeklinde konuştu.

Yapacakları eylem nedeniyle halktan destek mesajları aldıklarını kaydeden Yıldırım, “Halkımızdan destek mesajları alıyoruz, çok memnunuz. Tüm milletvekillerine davetiye gönderdik, umarım katılırlar. Sendikalar bizimle hareket edecek. Tüm kesimlerden destek bekliyoruz” diye konuştu.