DTSO’dan kadın çalışanlara kreş müjdesi

Diyarbakır’da çalışanlarının yüzde 90’ının kadın olduğu Tekstil ve Organize Sanayi Bölgesi’nde kreş açılması için start verildi. Tekstil ve Organize Sanayi’nin yüzde 90 kadın çalışanın olduğuna dikkat çeken DTSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, “Şu anda kadın çalışanların oranı yüksek olduğu için kreşi de kadın çalışanlarımızın çocuklarına yönelik açacağız. Kreşin işletmesini de tamamen Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bırakacağız. Amacımız tam olarak kreşin ücretsiz olmasıdır. Bu süreç içerisinde de bizde elbette bağımızı koparmayacağız” dedi

Gülbahar Altaş / YENİGÜN ÖZEL - Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, kentteki fabrikalarda kadın çalışanların yoğun olduğu Tekstil ve Organize Sanayi Bölgesi’nde kreş yapılacağını söyledi.  Kadın çalışanların yoğun olduğu Tekstil ve Organize Sanayi Bölgesi’nde kreş yapma kararı aldıklarını dile getiren Mehmet Kaya, “Tekstil ve Sanayi Bölgesi’nde 56 fabrikadan 12’si faaliyete geçtiği için henüz kreş açılmadı, ancak gerekli alt yapı çalışmalarına başlandı. İş yerlerinde bin 200 eleman çalışıyor. Projenin ihalesi yapıldı ve yaklaşık 3-4 ay içerisinde de kreş faaliyete geçecek” dedi.

“Kreş ilk aşamada 200 kapasiteli olacak”

Tekstil ve Organize Sanayi’nin yüzde 90 kadın çalışanın olduğuna dikkat çeken Kaya,  “Şu anda kadın çalışanların oranı yüksek olduğu için kreşi de kadın çalışanlarımızın çocuklarına yönelik açacağız. Kreşin işletmesini de tamamen Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bırakacağız. Amacımız tam olarak kreşin ücretsiz olmasıdır. Bu süreç içerisinde de bizde elbette bağımızı koparmayacağız” diye konuştu.  İlk etapta kreşin 200 kişilik olacağını yetersiz olması halinde genişletileceğini kaydeden Mehmet Kaya, “Yetersiz olması halinde ek ilave yapılacaktır bu bizim için sorun olmayacaktır. Son dönemde özellikle kadın istihdamına yönelik yoğun çalışmalarımız var. Sayının artırılması için ciddi çaba sarfe diyoruz” sözlerini kullandı.

‘Bir an önce kreşin açılmasını bekliyoruz’

Tekstil ve Organize Sanayi Bölgesi’nde çalışan 2 çocuk annesi 34 yaşındaki F.D. ise, “Kreş, bir fabrikada çalışan kadınlar için oldukça büyük önem taşıyor. Henüz fabrikaların tamamının bu bölgeye taşınmamasından dolayı bizde beklemedeyiz. Bir an önce kreşin açılmasını bekliyoruz. En azından çocukların bakımı için ailelerimizde tartışmamız olmayacak. Çocuklarım henüz küçük ve okula gidemediği için mecbur bakıma ihtiyaçları var. Onlara bakacak kimsede yok. Bu konuda çok zor durumdayız. Kreşin açılması durumda da derin bir nefes almış olacağız” diye konuştu.

Yönetmenlik

Türkiye’de işyerlerinde kreş açılması ile ilgili düzenleme, “Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik” ile düzenlenmiştir. İlgili Yönetmelik, kreş açısından oda ve yurt açma olarak ikili bir ayrım yapmaktadır.  Yönetmeliğin, 13. maddesinde yer alan düzenlemeye göre, “Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur.”  Burada yönetmelik emzirme odası ile bakım yurdu (kreş) açısından bir ayrım yapmaktadır.  İşyerlerinde kreş açılması açısından yönetmelik, ikinci fıkrasında ise “Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150’den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur” hükmümü içermektedir.

Kreş açma yükümlülüğü

Yönetmelik emzirme odası açmak için işyerinde 100-150 kadın çalışanın olmasını aramakta iken, bakım yurdu (kreş) açmak için ise 150’den fazla kadın çalışanın bulunmasını şart koşmaktadır.   Dolayısıyla, kreş açma yükümlülüğü, işyerinde çalışan tüm işçilerin sayısı üzerinden değil, işyerinde çalışan kadın işçilerin sayısı üzerinden belirlenmektedir. İşveren tarafından açılan kreş, eğer işyerine 250 metreden daha uzaksa, yönetmelik, işverene taşıt sağlama yükümlülüğü de getirmiştir. İşverenler, ayrıca, ortaklaşa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, kamu kurumlarınca yetkilendirilmiş yurtlarla yapacakları anlaşmalarla da yerine getirebilirler. Yönetmelik, 13. maddenin 4. fıkrasında, “Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, işverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm işyerlerindeki kadın çalışanların toplam sayısı dikkate alınır” demektedir. Ayrıca bu sayının hesabında, erkek çalışanlar arasından çocuğunun annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş olanlar da dahil edilir.  14. maddesinde, “Oda ve yurtlardan, kadın çalışanların çocukları ile erkek çalışanların annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş çocukları faydalanırlar” hükmünü içermektedir. Bu açıdan çalışanların çalışma düzeninin bir ilgisi bulunmamaktadır.