Tarihte bugün neler oldu? (1 Ekim 2023)

1 Ekim, Miladi takvime göre yılın 274. (artık yıllarda 275.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 91 gün vardır.

Olaylar

MÖ 331 - Makedonya Kralı Büyük İskender, Pers İmparatoru III. Darius'u Gaugamela Savaşı'nda yenilgiye uğrattı.

1795 - Fransa, Belçika'daki Habsburg egemenliğine son vererek bu ülkeyi fethetti.

1827 - İvan Paskeviç komutasındaki Rus Ordusu Erivan'a girdi ve Ermenistan'daki binyıllık Müslüman yönetime son verdi.

1869 - Dünyada ilk kartpostal, Avusturya'da basıldı.

1880 - İlk elektrikli ampul fabrikası, Thomas Edison tarafından açıldı.

1887 - Birleşik Krallık, Belucistan'ı işgal etti.

1891 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinde Stanford Üniversitesi kuruldu.

1898 - Çar II. Nikolay, Yahudilerin büyük Rus şehirlerinin dışına çıkarılmasını emretti.

1905 - Galatasaray SK kuruldu.

1908 - Ford, "Model T" otomobilini satışa sundu.

1918 - İngiliz istihbarat subayı T. E. Lawrence yönetimindeki Arap güçleri Şam'ı ele geçirdi.

1928 - Sovyetler Birliği, ilk "Beş Yıllık Kalkınma Planı"nı açıkladı.

1936 - General Franco, İspanya Milliyetçi Hükûmeti'nin başına geçti.

1939 - Yaklaşık bir ay süren kuşatmanın ardından Nazi güçleri Varşova'ya girdi.

1940 - ABD'nin ilk otobanı sayılan Pensilvanya paralı otoyolu trafiğe açıldı.

1940 - Einstein, Amerikan vatandaşı oldu.

1942 - Türkiye'de Bakanlar Kurulu, eğlence yerlerinin saat 22.00'de kapatılması kararını aldı.

1946 - Nazi yetkililerinin yargılandığı Nürnberg Mahkemesi sona erdi ve hükümler açıklandı.

1949 - Ankara Devlet Tiyatrosu kuruldu. Küçük Tiyatro ve Büyük Tiyatro sahneleri açıldı.

1949 - Mao Zedong önderliğinde Çin Halk Cumhuriyeti kuruldu; ilk Başkan Mao seçildi.

1951 - Türkiye'de Hava Harp Okulu açıldı.

1952 - Amerikalı askerler, Güney Kore'de gösteri yapan esir Çinlilere ateş açtı; 52 ölü, 140 yaralı.

1952 - Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.

1956 - Yazar Eflatun Cem Güney, Andersen Masal Ödülü'nü kazandı.

1958 - NASA kuruldu.

1960 - Kıbrıs, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı.

1960 - Nijerya bağımsızlığını ilan etti.

1963 - Cezayir Devlet Başkanı Ahmet Bin Bella, ülkede Fransızlara ait tüm toprakların kamulaştırılması emrini verdi.

1972 - Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa Şampiyonu oldu.

1977 - Brezilyalı futbol yıldızı Pelé futbolu bıraktı.

1978 - Tuvalu, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.

1982 - Sony son kullanıcıya yönelik ilk CD çaları piyasaya sürdü.

1985 - İsrail güçlerinin, Tunus'taki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bürolarına düzenlediği hava saldırısında 68 kişi öldü.

1988 - Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği Devlet Başkanlığı'nı üstlendi.

1992 - Kadınların da harp okullarına alınmasına ilişkin yasa tasarısı TBMM'de kabul edildi.

1995 - Afyon Dinar'da 6,1 büyüklüğündeki depremde 90 kişi öldü, 250 kişi de yaralandı.

1999 - İkinci Çeçen Savaşı başladı. Rusya, 1997'de imzalanan barış anlaşmasını ihlal ederek, Çeçenistan'ı yeniden işgal etti.

2004 - İspanya'da eşcinsel evlilik hakkındaki yasa tasarısı İspanya Kabinesi tarafından kabul edildi.

2012 - Alex de Souza Fenerbahçe'den ayrıldı.

2017 - Las Vegas Strip saldırısı: Las Vegas Strip'teki "Route 91 Harvest Country Müzik Festivali"nde kitlesel silahlı saldırı meydana geldi.

Doğumlar

MÖ 86 - Gaius Sallustius Crispus, Bir pleb ailesine mensup Romalı tarihçi (ö. MÖ 34)

208 - Alexander Severus, Roma imparatoru (ö. 235)

1207 - III. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1272)

1507 - Giacomo Barozzi da Vignola, İtalyan mimar (ö. 1573)

1541 - El Greco, Yunan maniyerist ressam, heykeltıraş ve mimar (d. 1541)

1542 - Álvaro de Mendaña de Neira, İspanyol denizci (ö. 1595)

1671 - Guido Grandi, İtalyan matematikçi (ö. 1742)

1685 - VI. Karl, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1740)

1754 - I. Pavel, Rus Çarı (ö. 1801)

1791 - Sergey Aksakov, Rus yazar (ö. 1859)

1845 - William Christie, İngiliz astronom (ö. 1922)

1879 - Karola Zala, Macar aktris (ö. 1970)

1895 - Liyakat Ali Han, Pakistanlı avukat ve Pakistan'ın ilk Başbakanı (ö. 1951)

1903 - Vladimir Horowitz, Amerikalı klasik müzik piyanisti ve bestecisi (ö. 1989)

1910 - Bonnie Parker, Amerikalı banka soyguncusu ve kanun kaçağı (ö. 1934)

1915 - Talat Tunçalp, Türk olimpik bisikletçi (ö. 2017)

1924 - Jimmy Carter, Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 39. Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi

1924 - William J. Cason, Amerikalı siyasetçi ve avukat

1927 - Necdet Seçkinöz, Türk bürokrat (ö. 2004)

1928 - George Peppard, Amerikalı aktör (ö. 1994)

1930 - Philippe Noiret, Fransız sinema oyuncusu (ö. 2006)

1930 - Richard Harris, İrlandalı aktör, şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2002)

1932 - Seyfi Dursunoğlu, Türk sahne sanatçısı, şarkıcı ve sunucu (ö. 2020)

1933 - Abdullah Turhan, Türk çizgi romancı ve yazar (ö. 2020)

1935 - Julie Andrews, İngiliz sinema ve müzik sanatçısı

1938 - Stella Stevens, Amerikalı aktris

1938 - Tunç Başaran, Türk yönetmen (ö. 2019)

1940 - Michael Gruber, Amerikalı yazar

1943 - Jean-Jacques Annaud, Fransız yönetmen

1946 - Ewa Kłobukowska, Polonyalı atlet

1948 - Ertuğrul Günay, Türk hukukçu ve siyasetçi

1949 - André Rieu, Hollandalı kemancı, besteci ve orkestra şefi

1949 - Fuat Seyrekoğlu, Türk futbolcu (ö. 2010)

1950 - Boris Morukov, Rus fizikçi ve kozmonot (ö. 2015)

1956 - Andrus Ansip, Estonyalı siyasetçi

1956 - Gina Haspel, Amerikalı istihbaratçı

1956 - Theresa May, Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık Başbakanı

1958 - Melihat Gülses, Türk şarkıcı (Klâsik Türk müziği sanatçısı)

1959 - Youssou N'Dour, Senegalli müzisyen

1962 - Paul Walsh, İngiliz eski millî futbolcu

1963 - Jean-Denis Délétraz, İsviçreli motor sporları pilotu

1965 - Mia Mottley, Barbadoslu avukat ve siyasetçi

1966 - George Weah, Liberyalı eski futbolcu ve siyasetçi

1969 - Zach Galifianakis, Amerikalı komedyen ve oyuncu

1969 - Marcus Stephen, Nauru Cumhuriyeti eski devlet başkanı

1974 - Canan Çiftel, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

1975 - Şahnaz Çakıralp, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

1976 - Dora Venter, Macar porno yıldızı

1976 - Ümit Karan, Türk futbolcu

1978 - Mert Ekren, Türk pop müzik sanatçısı ve besteci

1979 - Curtis Axel, Amerikalı profesyonel güreşçi

1979 - Walewska Moreira de Oliveira, Brezilyalı voleybolcu

1981 - Gaby Mudingayi, Kongo asıllı Belçikalı futbolcu

1981 - Júlio Baptista, Brezilyalı futbolcu

1981 - David Yelldell, Alman asıllı Amerikalı millî futbolcu

1982 - Haruna Babangida, Nijeryalı millî futbolcu

1983 - Mirko Vučinić, Karadağlı eski millî futbolcu

1983 - Anna Drijver, Hollandalı aktris

1983 - Muhammed Abdülvahab, Mısırlı eski millî futbolcu (ö. 2006)

1984 - Mónica Spear, Venezuelalı model, oyuncu ve şarkıcı (ö. 2014)

1986 - Ricardo Vaz Tê, Portekizli futbolcu

1987 - Matthew Daddario, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu

1989 - Brie Larson, Amerikalı aktris ve film yapımcısı

1990 - Hazal Kaya, Türk dizi ve sinema oyuncusu

1990 - Pedro Filipe Mendes, Portekizli futbolcu

1992 - Boran Kuzum, Türk oyuncu

1993 - Serenay Aktaş, Türk futbolcu, dizi ve sinema oyuncusu

2001 - Mason Greenwood, İngiliz futbolcu

Ölümler

686 - Temmu, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 40. imparatoru (d. 631)

959 - Eadwig, 955 yılından dört yıl sonra öldüğü yıla kadar İngiltere Kralı. I. Edmund'un en büyük oğlu (d. 941)

1310 - Burgonyalı Béatrice, Fransız soylu kadın (d. 1257)

1404 - IX. Bonifacius, 2 Kasım 1389 - 1 Ekim 1404 döneminde Roma'da hüküm süren Papa (d. 1389)

1499 - Marsilio Ficino, İtalyan Yeni Platoncu düşünür (d. 1433)

1571 - Juan de Austria, Kutsal Roma-Germen İmparatoru (d. 1547)

1652 - Jan Asselijn, Hollandalı ressam (d. 1610)

1684 - Pierre Corneille, Fransız oyun yazarı (d. 1606)

1901 - Abdurrahman Han, Afgan Emiri (d. 1844)

1929 - Antoine Bourdelle, Fransız heykeltıraş (d. 1861)

1947 - Olive Borden, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1906)

1950 - Ali Faik Ozansoy, Türk şair (d. 1876)

1951 - Peter McWilliam, İskoç eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1879)

1957 - Mustafa Abdülhalik Renda, Türk siyasetçi ve TBMM Başkanı (d. 1881)

1959 - Enrico De Nicola, İtalyan hakim, gazeteci ve siyasetçi (d. 1877)

1965 - Aliağa Vahid, Azerbaycanlı şair (d. 1895)

1968 - Romano Guardini, İtalyan kökenli Alman bir Roma Katolik rahibi, din filozofu ve ilahiyatçı (d. 1885)

1972 - Louis Leakey, İngiliz arkeolog (d. 1903)

1982 - Mehmet Ali Kâğıtçı, Türk kimyager ve Türkiye'de kâğıt sanayisinin kurucusu (d. 1899)

1985 - E. B. White, Amerikalı yazar (d. 1899)

1990 - Curtis LeMay, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ndeki general (d. 1906)

1992 - Petra Kelly, Alman siyasal eylemci ve Yeşiller Partisi'nin kurucusu (d. 1947)

2004 - Richard Avedon, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1923)

2008 - Tanju Duru, Türk müzisyen, besteci ve Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi (d. 1963)

2010 - Gerard Labuda, Polonyalı tarihçi (d. 1916)

2012 - Berkant Akgürgen, Türk müzisyen, besteci ve oyuncu (Samanyolu şarkısının sahibi) (d. 1938)

2012 - Hasan Gül, Suudi Arabistanlı, Yemenli, Pakistanlı veya Mısırlı olarak belirtilen üst düzey el-Kaide yöneticisi (d. ?)

2012 - Eric Hobsbawm, İngiliz tarihçi ve yazar (d. 1917)

2013 - Tom Clancy, Amerikalı yazar (d. 1947)

2013 - Giuliano Gemma, İtalyan oyuncu (d. 1938)

2014 - Lynsey de Paul, İngiliz rock şarkıcısı, besteci, piyanist ve söz yazarı (d. 1948)

2014 - Shlomo Lahat, Eski İsrailli general ve politikacı (d. 1927)

2015 - Božo Bakota, Eski Hırvat futbolcu (d. 1950)

2015 - Hadi Nevruzi, İranlı eski millî futbolcu (d. 1985)

2016 - Erol Keskin, Türk eski millî futbolcu (d. 1927)

2017 - Hansje Bunschoten, Hollandalı serbest stil yüzücü ve televizyon sunucusu (d. 1958)

2017 - Pierluigi Cappello, İtalyan şair (d. 1967)

2017 - Arthur Janov, Amerikalı psikolog, psikoterapist ve primal terapi uzmanı (d. 1924)

2017 - Edmond Maire, Fransız aktivist ve sendikacı (d. 1931)

2017 - István Mészáros, Macar Marksist filozof ve akademisyen (d. 1930)

2017 - Stephen Paddock, Amerikalı suikastçı ve seri katil (d. 1953)

2017 - Philippe Rahmy, İsviçreli şair ve yazar (d. 1965)

2017 - Larissa Volpert, Rus-Sovyet satranç ustası (d. 1926)

2018 - Charles Aznavour, Ermeni asıllı Fransız şarkıcı, oyuncu ve diplomat (d. 1924)

2018 - Stelvio Cipriani, İtalyan besteci (d. 1937)

2018 - Đỗ Mười, Vietnamlı komünist siyasetçi (d. 1917)

2018 - Carlos Ezquerra, İspanyol çizgi roman sanatçısı (d. 1947)

2018 - Jerry González, Amerikalı orkestra şefi, trompetçi ve baterist (d. 1949)

2018 - Graciano Rocchigiani, Alman eski boksör (d. 1963)

2018 - Franco Sar, İtalyan atlet (d. 1933)

2019 - Peter Sissons, İngiliz gazeteci ve televizyon sunucusu (d. 1942)

2019 - Joseph Bismuth, Tunuslu iş insanı ve siyasetçi (d. 1926)

2019 - Karel Gott, Çek Caz şarkıcı ve oyuncu (d. 1939)

2019 - Miguel León-Portilla, Meksikalı tarihçi antropolog, yazar ve filozof (d. 1926)

2019 - Peter Sissons, İngiliz gazeteci ve televizyon sunucusu (d. 1942)

2019 - Tarık Ünlüoğlu, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1957)

2020 - Derek Mahon, Kuzey İrlandalı şair (d. 1941)

2021 - Oğuzhan Asiltürk, Türk siyasetçi (d. 1935)

2021 - İlhan Daner, Türk oyuncu, senarist ve yönetmen (d. 1938)

2022 - Àngel Casas, İspanyol gazeteci ve yazar (d. 1946)

Tatiller ve özel günler

Dünya Yaşlılar Günü