Diyarbakır’da bir sokağa onun ismi verildi

Ali VURANEL/YENİGÜN HABER – Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi eski baştabibi Doç. Dr. Muhammet Asena, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Diyarbakır Tanıtma Kültür ve Dayanışma Vakfı’nın (DİTAV) talebiyle Sur ilçesinde bir sokağa kent hafızasında önemli bir yere sahip olan Celal Güzelses'in isminin verildiğini söyledi.

Celal Güzelses Sokağı

Asena paylaşımında, “Şark Bülbülümüz Kıymetli Celal Güzelsesin vasiyeti yerine getirildi. DİTAV’ın talebine Sur Belediyesi olumlu yanıt verdi ve Diyarbakır Valiliğimizin 16 Ocak 2024 tarihinde almış olduğu karar ile 3. Çıkmaz sokağın adı Celal Güzelses sokağı oldu” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Diyarbakır Valiliği’nden konuyla ilgili bir açıklama yapılmaması dikkat çekti.

Celal Güzelses Kimdir?

1899 yılında Diyarbakır’da dünyaya gelen Celal Güzelses, bir birinden güzel şarkılarla kent hafızasında önemli bir yere sahiptir.

Şark Bülbülü olarak nam yapan Güzelses, hem ses sanatçısı, dengbej ve mevlithandır.

Babası tarafından mahalle mektebine verilen Celal GüzelsesBirinci Dünya savaşı yıllarında Rüştiyenin lav edilmesi ile öğrenimini tamamlayamadı. Okula giderken 1913'ten 1921'e kadar Diyarbakır Ulu Cami'de müezzinlik yaptı.

1931 yılında Karındaş Mahmut'un Diyarbakır şivesini taklit ederek doldurduğu plak Diyarbakır halkından oldukça tepki almıştı. Celal Güzelses bu plağa olan tepkisini dile getirmek için İstanbul'a plak doldurmaya giderek ilk plağını doldurdu. İlk plağının gördüğü ilgiden sonra diğerleri geldi. 20’ nin üzerinde plak doldurdu.

Celal Güzelses Bayındırlık bakanı Feyzi Pirinçcioğlu'nun ısrarıyla 1917'de bir tesadüf sonucu tanıştığı Mustafa Kemal Paşa’dan "Şark Bülbülü" ünvanını aldı. 1934 yılında soyadı kanunun kabulü ile de “Güzelses” soyadını aldı.

Celal Güzelses 22 Haziran 1943 tarihinde Diyarbakır Halk Musiki Cemiyetini bir kaç arkadaşı ile birlikte kurdu. Yedi yıl cemiyette arkadaşlarıyla çalışmalar yaptı. 1950'de cemiyete yapılan resmi ödenekler ve belediye yardımlarının kesilmesi üzerine cemiyetten ayrıldı. 1956 yılında kendisinden ayrılan arkadaşlarının Yıldız kulübünde toplanması Celal Güzelses’i çok üzdü. Ulu cami baş müezzinliği için vilayete başvuruda bulunur. Bu görevi vefatına kadar sürdü. 1 Şubat 1959 günü Diyarbakır’da vefat etti. Cenazesi Ulu Cami'den eller üzerinde ilahi ve tekbirlerle (vasiyeti üzerine) Şeyhi Zeki Efendi'nin metfun bulunduğu kabrinin alt kısmına defnedildi.

Celal Güzelses Halk müziğimize 50’ye yakın türkü kazandırmış, kendinden sonra Diyarbakır’ da yetişen sanatçılar için bir ekol olmuştur.

Sanatçının seslendirdiği ve Türkiye müzik repertuarına kazandırdığı türküler şunlardır:

Ağlama Yar Ağlama

Bülbülün Kanadı Sarı

Dağlar Dağımdır Benim

Esmerin Ağı Gerek

Mardin Kapı Şen Olur

Nare Esvap Yıkıyor

Vallahi O Yardır

Adil Efendi

Ala Geyik

Aldı Zihr-i Tigine

Arkadaşlar Benim Derdim

Arpa Orağa Geldi

Ayrıldım Gülüm Senden

Ayvanda Yatan Oğlan

Az Kaldı Bayram Ola

Bahar Olur Yeşillenir Bu Bağlar

Bahçede Yeşil Çınar

Ben Şehid-i Badeyim

Bende Yetim (Beşiri Hoyrat)

Bilmeden Kapını Çaldım

Biner Paytona Gider Seyrana

Bir Güzel Ki On Yaşına Girince

Böyle Bağlar

Bu Dere Baştan Başa

Bu Dere Baştan Başa

Bu Gün Ben Yari Gördüm

Bülbülün Kanadı Sarı

Buy-i Vahdet Almışam

Coşkun Sular Ne Bulanık Akarsın

Dağda Duman Yeri Var

Dağdan Kestim Değenek

Dağlar Dağımdır

Dağlara Lale Düştü

Daldalanım (Muhalif Hoyrat)

Daldan Alım

Dedim Ey Efendim Gel Kıyma Bana

Derman Aramam Derdime

Düş Müdür Hayal Mıdır Bilmedim

El Ele Ver Gidah Puruthanaya

Eminem Oturmuş Taşın Üstüne

Esmer Bugün Ağlamış

Esti Baharın Nesimi

Evlerinin Önü Kavak

Evsel'i Duman Almış

Felek Gayet Dönek

Fincanın Etrafı Yeşi

Garibim Bu Vatanda

Hamaylı Boynundayım

Hele Yar Zalim Ya

Kalemi Kaşta Koydun

Kar Mı Yağmış Diyarbakır'ın Dağına

Kara Gözler

Karanfil Eken Bilir Malamın

Karşıda Görünürsün

Karşıki Dağlar Beyazlara Bürünmüş

Karşıki Dağlar Dumanından Bükülü

Karşımda Durdun Yete

Mardin Kapı Şen Olur

Mavi Yüzük Firuze

Meclisine Mail Oldum

Nare Esvap Yıkıyo

O Yarimin Damından

Odasına Girdim Fincan Elinde

Sana Dil Verdim

Sen Gideli Üç Gün Kaldı

Silmedin Göz Yaşını

Sürme Ben

Visalinle Bu Şeb Yari Canım

Yar İçerden (Muhalif Hoyrat)

Yaradan (Hoyrat)

Yaş Destanı

Yavrum Bugün Yaradan Var

Yenikapı'nın Yokuşu

(Kaynak: İhsan Öztürk Müzik Merkezi ve Wikipedia)